Gisteravond zagen wij in de Leidse schouwburg de theaterbewerking van ‘We hadden liefde, we hadden wapens’. Met onder andere Huub van der Lubbe en Ntjam Rosie (wat een geweldige zangeres is zij).
We Hadden Liefde, We Hadden Wapens vertelt over het recht te zijn wie je bent, ongeacht de consequenties. In dit theaterstuk gaat het over de rechten van de zwarte mens, de strijd die zij moeten leveren om er te mogen zijn. En de link naar ons huidige debat en onze maatschappij nu, is snel gemaakt.
Wat pijnlijk duidelijk wordt is dat wij, blanke ‘mens’, ons helemaal niets kunnen voorstellen van de pijn, de strijd die zij nog altijd moeten leveren. Onze woorden verbleken letterlijk als we denken zinnige dingen te zeggen of te zeggen dat we heb begrijpen. We begrijpen er helemaal niets van.
Zwart bloed
En zelfs zij (ik) die denken niet te oordelen over huidskleur, geloof… Geloof het niet. Net zoals de zwarte mens hun pijnlijke geschiedenis met zich meedraagt in de genen, zo dragen wij ons gevoel van superioriteit met ons mee. Dat willen we niet, maar het is er wel. Meestal verstopt onder beleefde woorden en gevoelens van solidariteit. Of helemaal niet verstopt en ik weet niet wat erger is.
Schaamte
Met een gevoel van schaamte heb ik gekeken en geluisterd. Eerlijk gezegd had het korter gekund en om meer mensen te bereiken, had het simpeler gemogen. De taal van pijn kent iedereen. Als Huub van der Lubbe een vrolijk lied zingt over onderdrukking, klapt er niemand na afloop. Zo werkt dat als je met je neus op dingen wordt gedrukt. En de link naar nu, is snel gemaakt. De haat tussen volkeren, geloven, mensen. Het is overweldigend angstaanjagend. De gekken die aan de macht zijn en deze waanzin progageren, het lijkt niet te stoppen.
Nieuwe genen
We hebben behoefte aan nieuwe genen. Zonder geschiedenis en bijsmaak. Vanaf nul beginnen. Kan dat? Dames, heren wetenschappers, kan dat?